Albulena Muharebesi

 Arnavutların Osmanlı kampına hücumunu gösteren gravür.

  Albulena Muharebesi veya Ujëbardha Muharebesi, 2 Eylül 1457 tarihinde İskender Bey komutasındaki Arnavut güçleriyle İsa Bey Evrenos ve İskender Bey'in yeğeni Hamza Kastrioti komutasındaki Osmanlı Ordusu arasında yapılan bir muharebedir.

 Floransa'daki Uffizi Galerisinde Skanderbeg portresi

 Kastrioti ailesinin simgesi

İskender Bey on yılı aşkın süredir Arnavutların beyi idi ve Osmanlı otoritesine karşı zafer elde etmişti. Ancak Berat'ta yaşanan kayıp ile İskender Bey'e bazı güvendiği adamlar ihanet etmişti. Bunlardan biri Moisi Arianit Golemi idi. Bir yıl sonra Golemi, komutası altındaki Osmanlı birlikleriyle geri döndü ama Oranik Muharebesi'nde yenilerek İskender Bey'in ordusuna tekrar katıldı. Daha sonra, durumdan memnun olmayan Hamza Kastrioti Osmanlı tarafına geçti ve İsa Bey ile ikinci bir Osmanlı kuvvetine katıldı.Savaş öncesi ve sebepleri 1457 yılının Mayıs ayı sonlarında Osmanlı ordusu Mat Nehri vadisine doğrudan yürüdü. İskender Bey Akıncılardan oluşan öncü kuvveti geciktirmeye çalıştıysa da Osmanlı ana ordusunun yaklaşması ile geri çekilmeye karar verdi. Hamza Kastrioti kuvvetlerini gruplara böldü ve farklı istikametlerde dağlar boyunca ilerlemelerini emretti. Osmanlı kuvvetlerine görünmeden belirlenen tarihe kadar ilerlemeyi sürdürecek ve tarih gelince işaretler verilecekti.

İskenderbey Osmanlı Ordusuna Girişi ve İsyanı

1430 yılında Gjon Kastrioti Osmanlı boyundurğuna baş kaldırsa da Evrenesoğlu İshak Beykomutasındaki Osmanlı birliklerine yenilir ve toprakları iyice küçülür. 1431 yılında ise İskender Bey II. Murat komutasındaki seferlere sipahi olarak katılmaya başlar. 1437 yılında Subaşı rütbesiyle Krujezeametinin yöneticisi olur. Bu dönemde dokuz köyük bir tımar sahibidir. İskender Bey savaş alanında gösterdiği başarı sayesinde yükselecek ve vali olacaktır. Bu sıralarda 5 bin kişilik bir süvari birliğine sahiptir. Arnavutluk topraklarında Osmanlı valisi olarak bulunduğu zamanda babasının eskiden hakim olduğu toprakla temasını koparmayacak ve Arnavut asilleriyle ilişkisini sürdürecektir. İskender Bey, kardeşi Repoş (1431) ve babası Gjon'un (1437) ölümünün ardından hayatta kalan kardeşi Stanişa ile birlikte Kastrioti bölgesindeki toprakları miras yoluyla devralır. İtalya'daki Denizci cumhuriyetler Ragusa veVenedik ile iyi ilişkiler kurmaya çalışır. 1432-36 yıllarında bölgedeki diğer Arnavut asillerinin Osmanlı egemenliğine karşı düzenlediği ayaklanmaya katılmayarak padişaha bağlı kalır. 1443 yılına kadar özellikle János Hunyadi'ye karşı Osmanlı Avrupa seferlerine katılır. Bu dönemde Debre'ye Sancak Beyiatanır. 1443 yılında İskender Bey II. Murat egemenliğine Niş Muharebesi sırasında baş kaldırmayı uygun görmüştür. İçinde bulunduğu Osmanlı Ordusunun János Hunyadi komutasındaki Macar Ordusuna yenildiğini gören İskender Bey beraberindeki 300 kişilik Arnavut birliğiyle savaş meydanından ayrılır. Doğrudan Kruje'ye gider. 28 Kasım 1443 tarihinde Sultandan Kruje valisine gönderilen bir mektupta tahrifat yaparak şehrin denetimini ele alır. Civar bölgeleri de topraklarına katmak için Đurađ Branković ve Stefan Crnojević'in hakimiyetindeki topraklara saldırır. Bölgede hatrı sayılır sayıda kale ve genişlikte toprak sahibi olduktan İskender Bey İslamiyeti reddettiğini ve ailesi ile ülkesinin intikamını almak için başkaldırdığını ilan eder. Ayaklanmanın sembolü olarak da üzerinde çift başlı kartal olan kızıl bayrağı seçer 1455 yılında yaşanan Berat Kuşatması yeni Osmanlı sultanıyla İskender Bey arasındaki ilk karşılaşma olarak değerlendirilebilir. Kuşatma Lezha Birliği için mağlubiyetle sonuçlanacaktır. İskender Bey Berat Kalesini aylarca kuşatmış ve Osmanlı garnizon komutanıyla teslim şartları üzerinde anlaşmıştır. Bundan sonra İskender Bey kuşatmayı gevşetecek ve bölgeden ayrılacaktır. Osmanlılar kuşatmanın zayıflatıldığını görünce İshak Bey komutasında bir destek süvari birliği gönderecektir. Bu taktik hata sonrasında Arnavut kuşatmacıların neredeyse tamamı öldürülecektir. Berat başarısızlığı bazı Arnavut asillerinin Lezha Birliğine dair olumsuz tutum almalarına yol açmıştır. Bunlardan Moisi Arianit Golemi Osmanlı tarafına geçmiştir. 1456 yılında 15 bin kişilik bir Osmanlı Ordusunun başında Arnavutluk'a dönse de Oranik Muharebesindemağlup olur. İskender Bey'den af dileyen Moisi Arianit Golemi yeniden Arnavutluk saflarına geçer

 

Savaş

2 Eylül 1457 tarihinde İskender Bey toparlanıp Osmanlı kampına sürpriz bir saldırı başlattı. 30.000'den fazla Osmanlı askeri öldü ve esir düştü. Bu askerlere Hamza Kastrioti de dahildi, daha sonra İtalya'daki Napoli'de hapsedildi.

Sonuçları

Bu zafer, Arnavutların moralini yükseltti. İskender Bey'in Osmanlılara karşı en parlak zaferi olarak görüldü. İskender Bey'in çeyrek yüzyıl sürecek Osmanlılarla ateşli bir mücadele döneminin de başlangıcı idi. Hatta Ocak 1468'de İskender Bey'in ölümüne rağmen 1478 yılına kadar savaş devam etti ve aynı yıl Krujë'nin düşmesi ile savaş sona erdi ve Arnavutluk Osmanlı Devleti tarafından ele geçirilmiş oldu.